Skip to content 
Co to jest ulga abolicyjna?
Ulga abolicyjna to mechanizm podatkowy, który umożliwia obniżenie podatku dochodowego w Polsce dla osób, które osiągają dochody za granicą. Jest to forma ulgi dla podatników, którzy płacą podatki od tych samych dochodów w Polsce oraz w innym kraju, z którym Polska ma podpisaną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Zasady korzystania z ulgi abolicyjnej opisane są w art. 27g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Kiedy przysługuje ulga abolicyjna?
Ulga abolicyjna przysługuje osobom, które są rezydentami podatkowymi w Polsce (podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu), stosują metodę odliczenia proporcjonalnego podatku zapłaconego za granicą i osiągają dochody za granicą:
- ze stosunku służbowego,
- ze stosunku pracy,
- ze pracy nakładczej,
- ze spółdzielczego stosunku pracy,
- z działalności wykonywanej osobiście,
- pozarolniczej działalności gospodarczej
- lub z praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów,
- z wykonywanej poza terytorium Polski działalności artystycznej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów (przychodów) uzyskanych z tytułu korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi).
Warto podkreślić, że ulga abolicyjna dotyczy osób pracujących w kraju, z którym Polska ma umowę o odliczeniu proporcjonalnym podatku, co pozwala na unikanie podwójnego opodatkowania.
Kogo nie dotyczy ulga abolicyjna?
Ulga abolicyjna nie przysługuje w sytuacji gdy dochody zostały uzyskane:
- w tzw. rajach podatkowych (kraje stosujące szkodliwą konkurencję podatkową),
- lub krajach, z którymi Polska ma umowę o stosowaniu metody wyłączenia z progresją.
Jaki jest limit ulgi abolicyjnej?
Od 1 stycznia 2021 roku, kwota ulgi abolicyjnej, którą można odliczyć od podatku, jest limitowana. Limit ten wynosi 1360 zł i stanowi maksymalną kwotę, jaką podatnik może odliczyć od swojego zobowiązania podatkowego w Polsce.
Jakie są wymagane załączniki?
Ulgę odliczasz od podatku. Wykaż ją w:
- załączniku PIT/O i
- składanym przez ciebie zeznaniu rocznym: PIT-36, PIT-36S, PIT-36L, PIT-36LS albo PIT-28 i PIT-28S.
W jakich krajach obowiązuje ulga abolicyjna?
Ponieważ ulga abolicyjna odnosi się do unikania podwójnego opodatkowania, każdy kraj, z którym Polska ma podpisaną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, potencjalnie kwalifikuje się do zastosowania tej ulgi dla podatników uzyskujących dochody na jego terytorium. Polska ma podpisane umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z wieloma krajami na całym świecie, włączając w to większość państw europejskich, jak również wiele krajów pozaeuropejskich.
Przykładowe kraje, z którymi Polska ma podpisane umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, i gdzie można skorzystać z ulgi abolicyjnej, to między innymi:
- Stany Zjednoczone,
- Wielka Brytania,
- Niemcy,
- Francja,
- Włochy,
- Hiszpania,
- Holandia,
- Belgia,
- Kanada,
- Australia.
Lista jest znacznie dłuższa i obejmuje kraje z różnych części świata. Ważne jest, aby przed skorzystaniem z ulgi abolicyjnej zapoznać się z treścią konkretnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a krajem, w którym podatnik uzyskał dochody, ponieważ szczegóły dotyczące możliwości odliczenia podatku mogą różnić się w zależności od umowy.
Jaka ulga abolicyjna w Holandii?
Umowa Polski z Holandią stanowi o obliczaniu podatku metodą odliczenia proporcjonalnego.
Jaka jest ulga abolicyjna w Austrii?
Umowa Polski z Austrią stanowi o obliczaniu podatku metodą odliczenia proporcjonalnego.
Jak obliczyć ulgę abolicyjną?
Aby skorzystać z ulgi abolicyjnej, należy odpowiednio obliczyć wysokość podatku, który podlega odliczeniu. Proces ten składa się z kilku kroków, które zależą od metody opodatkowania dochodów uzyskanych za granicą.
Ulga abolicyjna przysługuje, gdy zastosowano metodę odliczenia proporcjonalnego. Wysokość ulgi jest różnicą między podatkiem wyliczonym metodą odliczenia proporcjonalnego a podatkiem, który zostałby obliczony metodą wyłączenia z progresją.
Przestrzegamy jednak przed samodzielną próbą rozliczenia (w szczególności każdego podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej), gdyż zastosowanie metody odliczenia proporcjonalnego wcale nie jest proste. Zdecydowanie lepiej wybrać dobre biuro księgowe, które zajmie się odpowiednią kalkulacją. Korzystając z usług profesjonalistów masz pewność, że Twój dochód uzyskany z tytułu wykonywania usług lub pracy nakładczej będzie prawidłowo rozliczony.
Metoda proporcjonalnego odliczenia
Metoda ta polega na odliczeniu od polskiego podatku dochodowego kwoty podatku zapłaconego za granicą, ale nie więcej niż kwotę wyliczoną proporcjonalnie do wysokości dochodów zagranicznych. Jest to preferowana metoda, gdy w Polsce także osiągano dochody.
Ulga abolicyjna = kwota podatku obliczonego według metody proporcjonalnego odliczenia – kwota podatku obliczonego według metody wyłączenia z progresją
Przykład 1: Zastosowanie – metoda proporcjonalnego odliczenia
Pani Katarzyna w 2023 roku osiągnęła dochody w Polsce w wysokości 50 000 zł. Dodatkowo, jej zarobki z pracy w Niemczech wyniosły 80 000 zł (po przeliczeniu na złote). W Niemczech pracodawca potrącił zaliczki na podatek w wysokości 12 000 zł (również po przeliczeniu na złote – kwota fikcyjna). Jak Pani Katarzyna powinna obliczyć podatek należny do zapłacenia w Polsce?
Zgodnie z umową między Polską a Niemcami, podatek jest kalkulowany metodą odliczenia proporcjonalnego, co pozwala na uniknięcie podwójnego opodatkowania.
Najpierw oblicza się podatek wg skali podatkowej obowiązującej w Polsce (stawki podatkowe 12% i 32%) od łącznej sumy dochodów: 80 000 + 50 000 = 130 000 zł.
Załóżmy, że obliczony podatek wg skali podatkowej wynosi 14.000 zł.
Następnie ustala się limit odliczenia. 14 000 * (80 000 zł / 130 000 zł) = 8 615,38 zł. Pani Katarzyna nie może odliczyć więcej niż 8 615,38 zł.
Od obliczonego podatku wg skali należy odjąć podatek zapłacony za granicą (ale nie więcej niż wyznaczony limit). 14 000- 12 000 = 2 000 zł.
To jest kwota podatku, który Pani Katarzyna musi zapłacić w Polsce. Jednak, zgodnie z przepisami obowiązującymi od 2021 roku, Pani Katarzyna nie może odliczyć całej kwoty zapłaconego podatku za granicą. Maksymalne odliczenie od podatku jest ograniczone do 1360 zł.
Metoda wyłączenia z progresją
Metoda wyłączenia z progresją stosowana jest, gdy dochody uzyskane za granicą nie są opodatkowane w Polsce, ale są brane pod uwagę przy ustalaniu stopy procentowej podatku od pozostałych dochodów. Dzięki temu, choć dochody zagraniczne nie są bezpośrednio opodatkowane, to mogą wpłynąć na wysokość podatku od dochodów krajowych.
Przykład 2: Zastosowanie metoda wyłączenia z progresją
Pan Wojciech zarobił w Polsce 20 000 zł, a dodatkowo, osiągnął dochody w Wielkiej Brytanii w wysokości 30 000 zł, już przeliczone na polską walutę i po odjęciu wszelkich kosztów. Jego sytuacja podatkowa wymaga szczególnej uwagi, ze względu na umowę podatkową między Polską a Wielką Brytanią, która przewiduje zastosowanie metody wyłączenia z progresją.
W pierwszym kroku, należy wyliczyć łączny podatek według polskiej skali podatkowej, przyjmując stawki 12% i 32%, od całkowitych dochodów: 50 000 zł (30 000 zł z Wielkiej Brytanii plus 20 000 zł z Polski). Załóżmy, że obliczony podatek wynosi 6 000 zł.
Kolejnym krokiem jest ustalenie stopy procentowej od całkowitego podatku, co daje nam 16,89% 6 000 zł podzielone przez 50 000 zł.
Następnie, stosujemy tę proporcję do polskich dochodów, co oznacza, że podatek od dochodów uzyskanych w Polsce to 2 400 zł (12% z 20 000 zł).
Ostatecznie, aby ustalić kwotę podatku należnego w Polsce, należy odjąć od podatku obliczonego według skali kwotę wynikającą z zastosowania stopy procentowej: 6 000 zł – 2400 zł. co daje nam [3 600]. To suma, którą Pan Wojciech musi zapłacić jako podatek w Polsce.
Kalkulacja kwoty ulgi abolicyjnej do uwzględnienia w deklaracji PIT
Aby skorzystać z ulgi abolicyjnej, musisz stosować metodę odliczenia proporcjonalnego do dochodów zdobytych poza granicami kraju. To, którą metodę należy zastosować, zależy od umów międzynarodowych podpisanych przez Polskę z innymi państwami w zakresie opodatkowania. W przypadku, gdy istnieje umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania z metodą odliczenia proporcjonalnego lub brak takiej umowy, stosuje się właśnie tę metodę odliczenia dla dochodów z tych krajów. Z kolei, jeśli umowa między Polską a konkretnym krajem przewiduje metodę wyłączenia z progresją, to przy obliczeniu podatku dla dochodów uzyskanych w tym kraju, należy użyć tej metody.
Aby określić wysokość przysługującej ulgi, konieczne jest wyliczenie teoretycznej kwoty podatku, jaka byłaby należna, gdyby zastosowano metodę wyłączenia z progresją, i porównanie jej z kwotą podatku wyliczoną metodą odliczenia proporcjonalnego. Różnica między tymi dwiema kwotami stanowi wielkość ulgi, na którą możesz liczyć.
Dla pewności, że poprawnie obliczasz ulgę abolicyjną, warto skorzystać z profesjonalnych programów do rozliczeń PIT.
Przykład 3:Obliczenia ulgi abolicyjnej
Załóżmy, że Pani Anna w roku 2023 osiągnęła dochody w Polsce w wysokości 10 000 zł, a z pracy w Belgii uzyskała 80 000 zł (po przeliczeniu na złote i odjęciu kosztów). Belgia zatrzymała zaliczkę na podatek w wysokości 5 000 zł. Jaką kwotę ulgi Pani Anna może odliczyć od swojego podatku PIT?
Pierwszym krokiem jest obliczenie podatku metodą odliczenia proporcjonalnego:
łączny dochód to 90 000 zł, podatek według polskiej skali podatkowej to 7 200,00 zł
limit odliczenia podatku zapłaconego za granicą wynosi 6 400,00 zł (7200,00 zł * (80 000 zł/90 000 zł)).
Podatek do zapłaty w Polsce po odliczeniu zapłaconego za granicą to 2 200 zł, co jest kwotą niższą od limitu, więc można ją odliczyć w całości.
Następnie oblicza się, jaki byłby podatek, gdyby zastosowano metodę wyłączenia z progresją:
łączny dochód to 90 000 zł, podatek według skali podatkowej to 7 200,00 zł
stopa procentowa wynosi 8 % (7 200 zł/90 000 zł),
podatek należny w Polsce wynosiłby 800 zł (8% z 10 000 zł).
Ulga abolicyjna dla Pani Anny to różnica między tymi kwotami, czyli 1400 zł (2 200 zł – 800 zł). Jednakże, od 2021 roku, maksymalna kwota odliczenia nie może przekroczyć 1360 zł.