CIT estoński to forma opodatkowania ryczałtowego dochodów spółek, w której zapłata podatku dochodowego jest odroczona do momentu podziału wypracowanego zysku. Estoński CIT skierowany jest głównie do spółek kapitałowych (np. z o.o., akcyjnych, prostych spółek akcyjnych) oraz niektórych spółek osobowych (spółek komandytowych oraz komandytowo – akcyjnych).
W praktyce oznacza to, że spółka może dowolnie regulować moment zapłaty podatku poprzez zaplanowanie wysokości i terminu wypłaty dywidendy, dysponując zgromadzonym zyskiem do momentu podjęcia decyzji o jej wypłacie. Wiele spółek dodatkowo docenia, że rozwiązanie estońskie eliminuje konieczność comiesięcznego lub kwartalnego odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy, co zwiększa elastyczność finansową.
Dywidenda na CIT estońskim – podstawowe informacje
Dywidenda to część zysku netto przeznaczona dla wspólników. Spółka może wypłacić dywidendę dopiero po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podjęciu uchwały o podziale zysku. Zgodnie z przepisami dywidenda jest wypłacana proporcjonalnie do udziałów i nie może przekroczyć zatwierdzonego zysku netto powiększonego o zyski z lat poprzednich (pomniejszone o kapitały rezerwowe i nierozliczone straty). Taki mechanizm gwarantuje, że spółka wypłaca dywidendę tylko z faktycznego, wypracowanego i udokumentowanego zysku.
Oczywiście zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Handlowych istnieje również możliwość wypłaty zaliczki na dywidendę zgodnie z zasadami w nim określonymi. W klasycznym CIT wypłata dywidendy jest neutralna podatkowo (nie rodzi dodatkowej daniny na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, oczywiście powstaje obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych), natomiast w systemie estońskim sama uchwała o wypłacie dywidendy wywołuje powstanie obowiązku podatkowego. Oznacza to, że od dochodu przeznaczonego na wypłatę dywidendy spółka musi obliczyć i wpłacić ryczałtowy podatek dochodowy (CIT estoński) według obowiązujących stawek.
Porozmawiajmy o współpracy
Wypłata dywidendy na estońskim CIT a podstawa opodatkowania
Kluczowe znaczenie ma ustalenie podstawy opodatkowania ryczałtem. Przepisy stanowią, że podstawą opodatkowania nie jest sama kwota wypłacanej dywidendy, lecz dochód odpowiadający wysokości zysku netto przeznaczonego do wypłaty wspólnikom. Innymi słowy, podstawą jest dochód z tytułu podziału zysku (lub ewentualnie z pokrycia strat), określony uchwałą o podziale. Według interpretacji organów podatkowych podatek estoński płaci spółka właśnie z tytułu podzielonego zysku, a nie z kwoty samej wypłaconej dywidendy.
Najważniejsze zasady dotyczące opodatkowania estońskiego CIT przedstawiają się następująco:
- Dochód do opodatkowania: odpowiada wysokości zysku netto przeznaczonego do wypłaty (dochód z tytułu podzielonego zysku).
- Stawki ryczałtu: 10% podstawy (dla małych podatników lub firm na starcie) albo 20% podstawy (dla pozostałych spółek).
- Termin płatności: podatek ryczałtowy od zysku podzielonego powinien być wpłacony do końca trzeciego miesiąca roku następującego po roku, w którym zatwierdzono wypłatę dywidendy.
- Zyski z lat poprzednich: wypłata zysku zgromadzonego przed wprowadzeniem estońskiego CIT nie podlega nowemu opodatkowaniu ryczałtem (o ile spółka może wyodrębnić i udokumentować źródło tych środków). W praktyce oznacza to, że wypłacając dywidendę z zysku z lat ubiegłych, spółka nie zapłaci ponownie podatku z tytułu estońskiego CIT, jeśli wiadomo, że środki pochodzą sprzed systemu estońskiego.
CIT estoński a podatek od dywidendy (mały i duży podatnik)
W przypadku wypłaty dywidendy osobom fizycznym spółka stosująca estoński CIT ma obowiązek pobrać 19% zryczałtowany podatek dochodowy (PIT). Dzięki art. 30a ust. 19 ustawy o PDOF można jednak obniżyć ten podatek o zapłacony wcześniej podatek estoński. W praktyce oznacza to, że przy dywidendzie z zysku opodatkowanego 10% ryczałtem spółka pomniejsza podatek PIT o 90% tej kwoty, a przy 20% – o 70%. W rezultacie efektywna łączna stawka podatku (CIT estoński plus PIT) wynosi 20% dla małych podatników i 25% dla pozostałych, zamiast 26,29% i 34,39% jak w klasycznym CIT.
Podsumowując: w modelu estońskim podatek dochodowy płaci się dopiero w momencie podjęcia uchwały o podziale zysku, a nie w momencie jego wypracowania. Spółka zobowiązana jest wówczas zapłacić ryczałt od wskazanego w uchwale zysku oraz odprowadzić 19% PIT od wypłaconej dywidendy (z uwzględnieniem odliczenia). Dzięki estońskiemu CIT przedsiębiorca zyskuje większą swobodę finansową, a efektywne opodatkowanie całego zysku pozostaje niższe niż przy klasycznym CIT.
