CIT estoński – kto może skorzystać z estońskiego CIT?

Estoński CIT jest przedstawiany jako atrakcyjna i nowoczesna forma opodatkowania, która sprzyja inwestycjom i jednocześnie redukuje formalności związane z rozliczeniami podatkowymi. Z perspektywy przedsiębiorcy brzmi to bardzo interesująco, ale czy każdy może skorzystać z takiego rozwiązania i czy w praktyce faktycznie przynosi ono korzyści?
Picture of Adam Mozdżeń
Adam Mozdżeń
Biegły rewident i współzałożyciel Tactis

Wpis dodany:

CIT estoński

Czym jest estoński CIT?

CIT estoński to potocznie stosowane określenie ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych. Jest to alternatywna, w stosunku do klasycznych zasad, forma opodatkowania. Skorzystanie z niej jest dobrowolne i zależy od indywidualnej decyzji podatnika. W estońskim CIT obowiązek podatkowy pojawia się, z pewnymi wyjątkami, tylko w przypadku wypłaty zysków spółki pomiędzy jej udziałowców, wspólników czy akcjonariuszy. Spółka nie płaci podatków od zysków, które nie zostały wypłacone na rzecz wspólników. Chodzi tutaj głównie o środki przeznaczone na cele inwestycyjne, spłatę zobowiązań albo zwyczajnie o środki, które pozostają w spółce. Warto podkreślić, że od 2022 roku zniesiony został obowiązek przeznaczania wspomnianych środków na cele inwestycyjne. Przestał obowiązywać również limit przychodów, który w pierwszym roku stanowił barierę dla firm osiągających przychód powyżej 100 milionów złotych.

Kto może skorzystać z estońskiego CIT?

Ryczałt od dochodów jest dostępny dla podmiotów będących płatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. W tej grupie można zatem wymienić:

  • spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
  • spółki akcyjne,
  • proste spółki akcyjne,
  • spółki komandytowo-akcyjne,
  • spółki komandytowe.

Samo prowadzenie działalności gospodarczej w jednej z wyżej wymienionych form nie jest jednak równoznaczne z przepustką do skorzystania z estońskiego CIT. Lista warunków niezbędnych do spełnienia jest nieco dłuższa i obejmuje dodatkowo (wymieniam tu tylko te, które wydają się być najważniejsze i mogą być najczęściej spotykane):

  1. Prosta struktura właścicielska spółki, wiążąca się z tym, że jej udziałowcami, wspólnikami albo udziałowcami są wyłącznie osoby fizyczne, a sama spółka nie jest udziałowcem w innych podmiotach.
  2. Zatrudnianie co najmniej trzech osób w wymiarze pełnego etatu, na podstawie umowy o pracę lub trzech osób w oparciu o umowę cywilnoprawną. Wyjątkiem jest mały podatnik, w przypadku którego wystarczające jest zatrudnienie tylko jednej osoby. Okres zatrudnienia musi wynosić co najmniej 300 dni w roku podatkowym, jeśli rokiem podatkowym jest 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych lub 82% dni w roku podatkowym w pozostałych przypadkach. Powyższe warunki nie obowiązują w roku rozpoczęcia działalności oraz w dwóch następnych latach podatkowych. Niemniej jednak od drugiego roku podmiot ma obowiązek zwiększania zatrudnienia z każdym rokiem, o co najmniej 1 etat w pełnym wymiarze czasowym, do momentu zatrudnienia 3 pracowników.
  3. Uzyskiwanie przez spółkę ponad połowy przychodów z bieżącej działalności operacyjnej, czyli wynikających z produkcji towarów albo świadczenia usług. Oznacza to, że CIT estoński nie jest zatem dostępny dla podmiotów, w przypadku których połowa lub więcej przychodów uzyskiwana jest ze źródeł pasywnych, rozumianych jako wierzytelności, odsetki i pożytki od pożyczek czy prawa autorskie. Warunek ten sprawia, że z ryczałtu od dochodów nie mogą skorzystać przedsiębiorstwa finansowe i firmy pożyczkowe.

Kto faktycznie skorzysta na estońskim CIT?

Mogłoby się wydawać, że ryczałt od dochodów jest rozwiązaniem korzystnym przede wszystkim dla firm, które faktycznie planują przeznaczyć swoje dochody na inwestycje. Środki te nie są wypłacane w formie dywidendy, a zatem nie zostaną objęte opodatkowaniem i w związku z tym dany podmiot będzie mógł zainwestować większą kwotę, niż miałoby to miejsce w przypadku opodatkowania klasycznym CIT. Ale warto zaznaczyć, że nawet w przypadku wypłaty dywidendy realne opodatkowanie na poziomie spółki oraz wspólnika jest niższe niż przy klasycznej formie opodatkowania. Wynosi ono bowiem 20 % dla małego podatnika oraz 25 % dla dużego podatnika (wobec 26,29% oraz 34,39 w klasycznym CIT). Estoński CIT jest zatem pod względem podatkowym wyjątkowo atrakcyjnym sposobem na prowadzenie działalności gospodarczej, efektywniejszym nawet niż prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej na podatku liniowym, gdzie realne opodatkowanie po uwzględnieniu składki zdrowotnej wynosi obecnie 23,9 %.

Estoński CIT jest atrakcyjny również dla spółek posiadających albo planujących zaciągnąć zobowiązanie finansowe. Analitycy banków, przy podejmowaniu ostatecznej decyzji kredytowej, biorą pod uwagę przede wszystkim zysk notowany przez przedsiębiorstwo. Brak podatku w przypadku braku redystrybucji zysków między wspólników sprawi, że będzie on odpowiednio wysoki. Dzięki temu sytuacja finansowa będzie korzystniejsza w oczach analityków bankowych, co z kolei ułatwi uzyskanie finansowania.

Ukryte zyski, czyli ukryte pułapki estońskiego CIT

Jednym z ograniczeń, które może zniechęcać firmy przed wyborem estońskiego CIT, są tzw. ukryte zyski, które również podlegają opodatkowaniu. Mamy z nimi do czynienia wówczas, gdy spółka udostępnia udziałowcowi lub wspólnikowi część majątku spółki. Mogą to być środki finansowe, w postaci pożyczki, ale może to też być użytkowanie samochodu lub nieruchomości, będących w posiadaniu spółki. Mimo tego, że formalnie nie ma tutaj mowy o wypłacie dywidendy, to jednak trzeba się liczyć z obowiązkiem zapłacenia podatku. Co najistotniejsze, choć ustawodawca wymienił kilka przykładów ukrytych zysków, to lista ta nie jest zamknięta. W praktyce może się okazać, że naliczenie podatku od konkretnych świadczeń, będzie uzależnione od interpretacji urzędu skarbowego. Dochodzimy tutaj do konkluzji, iż estoński CIT niekoniecznie uprości formalności podatkowe. Będzie wymagać sporej dyscypliny finansowej przy planowaniu wydatków oraz wsparcia księgowego biegle poruszającego się pomiędzy przepisami o rachunkowości. W tym właśnie tkwi klucz do uzyskania korzyści z wyboru tej formy opodatkowania – racjonalne planowanie wszelkich wydatków w stałej współpracy z księgowością.

Zapisz się do newslettera

Regularnie odbieraj artykuły, ebooki i porady, które pomogą Ci rozwinąć Twój biznes. Gwarantujemy wysoki poziom merytoryczny. W każdej chwili możesz zrezygnować. Zgodzisz się, że to uczciwa propozycja, prawda? Wypełnij formularz.