Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wydał istotne orzeczenie dotyczące opodatkowania zwrotu zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej. Sąd uznał, że różnica między wpłaconą a zwracaną kaucją nie stanowi przysporzenia majątkowego, a tym samym nie podlega opodatkowaniu. Oznacza to, że najemca nie musi wykazywać jej w zeznaniu podatkowym, a wynajmujący nie jest zobowiązany do wystawienia formularza PIT-11.
Zwrot kaucji a jej waloryzacja
Sprawa dotyczyła spółki zajmującej się budownictwem społecznym, która pobiera od przyszłych najemców kaucję na zabezpieczenie należności czynszowych. Zgodnie z przepisami kaucja ta podlega waloryzacji, a po zakończeniu umowy najmu jest zwracana w kwocie równej iloczynowi aktualnego czynszu i określonej krotności ustalonej przy jej pobieraniu. Możliwe są potrącenia wynikające z ewentualnych zaległości.
Spółka wystąpiła o interpretację podatkową, aby potwierdzić, że różnica między wpłaconą a zwracaną kaucją nie stanowi dochodu podatkowego najemcy. Argumentowała, że kaucja ma charakter zwrotny, a jej waloryzacja wynika z przepisów prawa i umowy, nie powodując faktycznego wzbogacenia się najemcy.
KIS: zwrot powiększony o waloryzację to przychód
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) nie zgodził się ze stanowiskiem spółki. W interpretacji z 17 kwietnia 2024 r. (sygn. 0115-KDIT3-40n.233.2024.1.DP) stwierdził, że zwrot kaucji w kwocie wyższej niż pierwotnie wpłacona stanowi przychód z innych źródeł, podlegający opodatkowaniu. W konsekwencji najemca powinien uwzględnić tę kwotę w rocznym zeznaniu podatkowym na podstawie informacji PIT-11, którą wynajmujący powinien mu wystawić i przekazać urzędowi skarbowemu.
WSA: waloryzacja nie stanowi przychodu
WSA w Gdańsku uchylił interpretację KIS, uznając, że kaucja mieszkaniowa ma charakter zwrotny i jest neutralna podatkowo. Sąd podkreślił, że kaucja nie stanowi przysporzenia majątkowego, a jedynie zabezpiecza prawidłowe wykonanie umowy najmu.
Sąd wyjaśnił, że przychód podatkowy oznacza definitywne przysporzenie majątkowe, podczas gdy zwrot zwaloryzowanej kaucji jedynie odzwierciedla wartość pieniądza w czasie i zapobiega stracie najemcy. W efekcie nie można traktować różnicy między wpłaconą a zwracaną kaucją jako dochodu podlegającego opodatkowaniu.
Znaczenie wyroku
Choć wyrok WSA w Gdańsku (sygn. I SA/Gd 485/24) nie jest prawomocny, może mieć duże znaczenie dla wynajmujących i najemców. Jeśli zostanie potwierdzony przez Naczelny Sąd Administracyjny, będzie to oznaczać, że wynajmujący nie muszą wystawiać informacji PIT-11, a najemcy nie będą musieli rozliczać się z otrzymanej kwoty.
Wyrok podkreśla, że waloryzacja kaucji nie jest dodatkowym przychodem, lecz mechanizmem chroniącym wartość wpłaconej kwoty. Może to mieć istotne konsekwencje dla rynku najmu, upraszczając rozliczenia i eliminując wątpliwości podatkowe związane z waloryzacją kaucji mieszkaniowych.
